Mondzorg in de ouderenzorg: een gesprek met Elize Roodbeen en Nikki Verkerk van Vilente

Van twijfel naar toewijding
Elize Roodbeen wist het al vroeg: ze wilde voor ouderen zorgen. Tijdens een open dag werd haar de opleiding verpleegkunde aangeraden en sindsdien heeft ze haar roeping gevonden. Toch had ze niet direct een passie voor mondzorg. Toen haar locatiemanager haar het aandachtsgebied mondzorg toebedeelde, dacht ze aanvankelijk: “Daar kan je toch niks mee? Dat is toch heel saai?” Maar naarmate ze zich er meer in verdiepte, groeide haar interesse. “Ik besefte hoe breed het onderwerp eigenlijk is en hoe belangrijk het is voor het welzijn van onze bewoners. Nu zet ik mij er met volle overtuiging voor in.”

Ook Nikki Verkerk, verpleegkundige kwaliteit en innovatie (VKI) bij Vilente, kwam niet uit eigen beweging bij mondzorg terecht. “Bij mijn sollicitatie was dit het enige aandachtsgebied dat nog over was. Ik had er nooit over nagedacht, maar ik wilde het wel proberen. Dat bleek een hele goede keuze.” Wat haar vooral motiveert, is de samenwerking met de vakgroepen logopedie en diëtetiek én met Omnios. “Iedereen is enorm enthousiast om de mondzorg in onze organisatie te verbeteren. Dat maakt het werk niet alleen leuk, maar ook heel waardevol. Mondzorg lijkt steeds minder vanzelfsprekend te worden binnen de basiszorg, en dat motiveert mij om ermee aan de slag te blijven gaan.”

Bij Vilente is mondzorg structureel geregeld. “We hebben een contract met Omnios voor ambulante mondzorg,” vertelt Nikki. “Bij de inhuizing wordt aan bewoners gevraagd of ze hiervan gebruik willen maken. De meeste kiezen hiervoor, omdat het prettig is dat Omnios op locatie komt.”

Elize is binnen Het Beekdal het aanspreekpunt voor mondzorg. “Ik help collega’s met vragen en fungeer als tussenpersoon tussen hen en Omnios. Mijn taak is om mondzorg onder de aandacht te houden en kennis te delen.”

Toch blijft het een uitdaging om mondzorg een vast onderdeel van de dagelijkse zorg te maken. “Als het druk is, wordt mondzorg vaak als eerste overgeslagen,” merkt Elize op. “Ook wil niet elke bewoner mondzorg krijgen omdat ze niet begrijpen waarom het nodig is of omdat ze het spannend vinden.” Gelukkig kan Omnios hierin ondersteunen. “Zij geven ons handige tips om bewoners toch te helpen.”

De samenwerking tussen Vilente en Omnios verloopt soepel, mede door de stuurgroep waarin de resultaten van de jaarlijkse mondzorgevaluatie worden besproken. Nikki: “Daaruit is bijvoorbeeld gekomen dat we mondzorg opnemen in onze jaarlijkse kwaliteitsmeting. Zo wordt het een vast onderdeel van onze zorgcyclus.”

Dat mondzorg écht een verschil maakt, bewijst een bewoner met dementie. “Hij poetste altijd zelf zijn gebit, maar werd steeds onrustiger,” vertelt Nikki. “We ontdekten dat hij het niet meer kon en vergat zijn tanden te verzorgen. Toen wij de mondzorg overnamen, kalmeerde hij. Hij wist niet hoe hij zijn ongemak moest uiten, maar het zorgde duidelijk voor stress. Met de juiste zorg konden we hem helpen zich weer beter te voelen.”

Om mondzorg extra aandacht te geven, organiseert Vilente een themamaand rond eten, drinken en mondzorg. “Een mooi moment om stil te staan bij waarom mondzorg zo belangrijk is,” zegt Elize. “Dit jaar betrekken we ook de familie erbij, zij hebben vaak geen idee hoe ze kunnen helpen, terwijl ze met kleine dingen het verschil kunnen maken..”

Op elke locatie wordt de ingang versierd met vlaggetjes en posters. Er liggen flyers en er komen weetjes en een quiz op het intranet. Ook is er een winactie: collega’s maken kans op een Bol.com-bon. Voor bewoners zijn er kleurplaten en woordzoekers. “Een laagdrempelige manier om iedereen erbij te betrekken,” aldus Elize.

Nikki benadrukt het belang van een enthousiast team. “Maak een klein groepje collega’s verantwoordelijk voor de themamaand. Iedereen is zo voortvarend bezig, dat werkt aanstekelijk.”

Want mondzorg is geen bijzaak, maar een essentieel onderdeel van gezondheid en welzijn.

Nikki Verkerk & Elize Roodbeen

Hoe kan mondzorg in de ouderenzorg verder verbeterd worden? Volgens Elize begint het bij bewustwording. “Collega’s moeten weten welke gezondheidsproblemen kunnen ontstaan door slechte mondzorg.” Nikki sluit zich daarbij aan: “Zoals de poster van Omnios zegt: ‘Aankleden, eten, tandenpoetsen.’ Mondzorg moet weer een prioriteit worden binnen de basiszorg.”

Maar ook de maatschappij speelt een rol. “Sommige bewoners komen bij ons binnen en zijn al jaren niet meer bij de tandarts geweest. Soms kunnen ze niet meer naar de tandarts toe of kunnen ze het niet betalen. Daar moeten we als samenleving iets aan doen,” zegt Nikki. “Mondzorg mag geen luxe zijn. Het moet toegankelijk zijn voor iedereen.”

Met initiatieven zoals de Mondzorg Maand hopen Elize en Nikki niet alleen binnen Vilente, maar in de hele ouderenzorg een beweging in gang te zetten. Want mondzorg is geen bijzaak, maar een essentieel onderdeel van gezondheid en welzijn.

Wil je meer weten over hoe Omnios kan helpen om de mondzorg binnen jouw zorginstelling goed te organiseren? Neem dan contact op.

Dit bericht delen